พรรณไม้ไทยมงคล

ตามมงคลความเชื่อของคนไทย ถ้าผู้ใดปรารถนาจะปลูกต้นไม้ให้อยู่เย็นเป็นสุข ให้เกิดสิริมงคลแก่บ้านเรือน ท่านให้ปลูกต้นไม้ต่างๆ ตามทิศที่กำหนดจะเป็นมงคล
ทิศตะวันออก - ไผ่ , มะพร้าว
ทิศตะวันออกเฉียงใต้ - ยอ , ต้นสารภี
ทิศใต้ -  มะม่วง
ทิศตะวันตกเฉียงใต้ - ชัยพฤกษ์ , สะเดา , ขนุน , พิกุล
ทิศตะวันตก - มะขาม , มะยม
ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ - มะกรูด , มะนาว
ทิศเหนือ - พุทรา , ว่าน
ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ - ทุเรียน

ดอกไม้บางชนิดมีความหมายในตัวเอง   เป็นสัญญาลักษณ์ทั้งของไทยและสากล
ดอกรัก - แทนความรักระหว่างชาย - หญิง
ดอกกุหลาบ - กุหลาบขาว คือความเคารพ ชมพูและเหลือง คือการเยี่ยมเยียน
สีแดง คือความรัก

ดอกจำปา - ห้อยหูทั้งสองข้าง แสดงความรัก

ว่านพืชมีหัวอยู่ใต้ดิน มีอยู่กว่า 3000 ชนิดในเมืองไทย ซึ่งนิยมปลูกกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ด้วยคุณประโยชน์ทางยา และความเป็นสิริมงคล ตลอดจนความเชื่อในด้านป้องกันและคุ้มครอง
ว่านมหาลาภ - มีโชคมีลาภแก่เรือน
ว่านมหาโชค - โชคลาภ เมตตามหานิยม ค้าขายดี
ว่านกวักโพธิ์เงิน-โพธิ์ทอง - มีโชคลาภ เป็นสิริมงคลด้านค้าขาย

ดอกไม้กับวิถีชีวิตของไทย ผูกพันกันมานาน จนเกิดเป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ เช่น ชัยพฤกษ์ หรือดอกคูน ซึ่งเป็นต้นไม้ประจำชาติไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2494
กล้วยไม้ - มีความสวยงามอันเป็นเอกลักษณ์ที่มีชื่อเสียงไปทั่วโลก
ดอกไม้ที่เป็นอาหาร - ใช้ประกอบอาหารตั้งแต่สมัยโบราณ เช่น
ดอกแค ดอกขี้เหล็ก หัวปลี

ไม้มงคล 9 ชนิด ตามคติความเชื่อของไทยโบราณในการก่อสร้างอาคาร หรือประดิษฐานถาวรวัตถุต่างๆ นิยมมีพิธีวางศิลาฤกษ์ โดยใช้ไม้มงคล 9 ชนิด ปักกับพื้นดินตามความหมาย
ชัยพฤกษ์ - หมายถึง มีโชคชัย
ราชพฤกษ์ - หมายถึง เป็นใหญ่มีอำนาจ
ทองหลาง - หมายถึง มีเงิน มีทอง
ไผ่สีสุก - หมายถึง มีความสุข
กันเกรา - หมายถึง ป้องกันภัย
ทรงบาดาล - หมายถึง ความมั่นคง
สักทอง - หมายถึง ศักดิ์สิทธิ์สมปรารถนา
พะยุง - หมายถึง การพยุงฐานะให้สูงขึ้น
ขนุน - หมายถึง หนุนให้ดีขึ้น

เคล็ดความเชื่อของคนไทยที่มีมาแต่โบราณ หากใครปลูกต้นไม้หรือดอกไม้ประจำวันเกิด แล้วต้นไม้ออกดอกเจริญงอกงามดี ชี้วัดว่าจะก้าวหน้า แข็งแรง เป็นสุข
วันอาทิตย์ - จำปา , โกสน
วันจันทร์ - พลูด่าง , มะลิซ้อน
วันอังคาร -   เข็ม , โกสน
วันพุธ - กวนอิม , โป๊ยเซียน
วันพฤหัสบดี - พุดซ้อน , พุดจีบ , ราตรี
วันศุกร์ - กุหลาบ , ชบา , อัญชัน
วันเสาร์ - มะลิ , วาสนา

พืชพันธุ์ไม้บางชนิด คนโบราณนับถือกันมานาน เนื่องจากเป็นพรรณไม้ที่ใช้บูชาหรือเป็นต้นไม้เทพเจ้า
ชมพูชูลาภ - บัวไทยที่ปลูกไว้เพื่อความศักดิ์สิทธิ์มงคล
กรรณิการ์ - มีดอกสีขาว จัดเป็นไม้ศักดิ์สิทธิ์ ดอกไว้ใช้บูชา
กัลป์พฤกษ์ - ถือเป็น 1 ใน 5 ของไม้สวรรค์
มะลิ - ดอกไม้ประจำพระนารายณ์

เครื่องหอมไทยจากไม้นานาพรรณ ของดีของไทยแต่โบราณ ปัจจุบันมีการสกัดเป็นสารระเหย เพื่อเป็นส่วนผสมในของใช้ประจำวันต่างๆ เช่น โลชั่น น้ำหอม แชมพู อาหาร ฯลฯ จามความหลากหลายทางชีวภาพ ทำให้เรามีพรรณไม้หอมมากมาย ที่ให้กลิ่นแตกต่างกันไป
กระดังงา , มะลิ , กุหลาบ - สกัดสารระเหยจากดอก บางชนิดก็สกัดจากส่วนอื่น
เช่น กฤษณา จันทนา อบเชย การบูร

ต้นไม้ที่ให้ดอกต่างๆ ของไทย ล้วนให้สรรพคุณทางยาต่างๆ ที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ
กันภัย - เมล็ด ใช้บำรุงไขมัน เส้นเอ็น
รัก - ดอก ช่วยย่อยและเจริญอาหาร แก้ไอ และหืด
พุทธรักษา - ดอก ใช้ห้ามเลือด หรือรักษาแผลที่มีหนอง

ขนบธรรมเนียมประเพณีอันเป็นมงคลของไทย มักจะมีพืชพรรณดอกไม้มาเกี่ยวข้องด้วยอยู่เสมอ เพื่อเป็นการเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลแก่พิธีการ
งานแต่งงาน - ในขันหมากจะมีดอกบานไม่รู้โรย กุหลาบ มะลิ ฯลฯ
แสดงถึงความรัก สดชื่น ยั่งยืน งอกงาม
ไหว้ครู - ดอกเข็ม ให้ปัญญาแหลม ดอกมะเขือ ให้มีความรู้มาก
หญ้าแพรก ให้รู้รวดเร็ว
วันแม่ - มะลิ บริสุทธิ์ ดังความรักที่แม่มีต่อลูก

วัฒนธรรมการร้อยเรียงประดิษฐ์ดอกไม้ของคนไทย มีมากมายหลายรูปแบบ ตามหน้าที่ประโยชน์ใช้สอยที่แตกต่างกันไป ซึ่งในแต่ละแบบก็ล้วนมีการร้อยหรือจัดแต่งอย่างประณีต สวยงาม อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะที่โดดเด่น
มาลัย - ใช้บูชาพระหรือแสดงการต้อนรับผู้มาเยือน
พานดอกไม้ - ใช้ในการประกอบพิธีมงคลต่างๆ นอกจากนี้กระทง เครื่องแขวน
บายศรี ฯลฯ   ต่างก็มีดอกไม้มงคลแทบทั้งสิ้น เช่น บานไม่รู้โรย ดาวเรือง
ดอกรัก มะลิ เป็นต้น

ดอกไม้ของไทยบางชนิด มีชื่ออันเป็นมงคล และนำไปใช้ในงานมงคล พิธีกรรม ประเพณี ตลอดจนปลูกเพื่อเป็นสิริมงคล
ดอกบานไม่รู้โรย -  ความมั่นคง , ความรักใคร่กลมเกลียว
ดอกดาวเรือง - ความรุ่งเรือง , ความเจริญ
ดอกพุทธรักษา - พรพพุทธเจ้าคุ้มครอง และเป็นสัญญาลักษณ์วันพ่อแห่งชาติ
เฟื่องฟ้า - ความเจริญรุ่งเรือง