“บ้านมือสอง” คำ ๆ นี้แม้จะฟังดูแล้วรู้สึกว่า "ไม่ใหม่" แต่บ้านมือสองนี่แหละเป็นคำตอบที่ดีที่สุดสำหรับคนที่อยากมีบ้านคุณภาพดี ราคาสมเหตุสมผล และเมื่อคุณเกิดต้องตาต้องใจในบ้านประเภทนี้แล้ว คุณจะจับจองเป็นเจ้าของได้อย่างไรบ้าง?
รูปแบบการซื้อขายแบบแรกก็ไม่แตกต่างจากการที่คุณไปซื้อผัก ซื้อปลานัก นั่นก็คือการซื้อกับเจ้าของโดยตรง (แต่แน่นอนที่ราคาคงไม่ใช่ราคาผัก ราคาปลา) ไม่ต้องมีการผ่านคนกลาง รูปแบบนี้คุณจะได้รับทราบข้อมูลทุกอย่างของบ้านจากป้ายปิดประกาศ โฆษณารายย่อยหรือแม้กระทั่งปากต่อปาก
ข้อดีคือคุณมีโอกาส มีทางเลือกในการต่อรองราคามากที่สุด ที่สำคัญอาจจะได้ราคาที่ถูกที่สุดก็ได้เพราะไม่ต้องผ่านนายหน้าแต่อย่างใด แต่ก็ไม่มีใครรับประกันอะไรได้เลย ทั้งเรื่องสินค้าและราคาเพราะไม่มีผู้เชี่ยวชาญโดยตรงที่จะเข้ามาตีราคาตามตลาด
ส่วนข้อเสียของการซื้อขายในรูปแบบนี้คงหนีไม่พ้นการทำนิติกรรมสัญญาที่จะมีหลายขั้นหลายตอน จะเสียเวลามากโดยเฉพาะในกรณีที่คุณไม่มีความรู้เรื่องกฎหมายหรือภาษีเลย (ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องยากมากเกินไป ถ้าคุณมีการสอบถามผู้รู้ ศึกษาตัวบทกฎหมายมาอย่างถ่องแท้)
ถ้าคิดว่าคุณต้องการมีใครช่วยแบ่งเบางานนี้สักคน Broker หรือบริษัทนายหน้าคือบุคคลที่คุณถามหา เขาหรือเธอจะทำให้การหาซื้อบ้านมือสองเป็นไปอย่างสะดวก ง่ายดาย รวดเร็ว เพียงคุณระบุทำเลที่หมายปอง ประเภทของที่พักอาศัยที่ต้องการ พวกเขาก็จะหาข้อมูลมาให้คุณพิจารณาอย่างมากมาย
แต่ช้าก่อน จะเลือกใช้บริการนายหน้าเจ้าไหน ไตร่ตรองสักนิดว่าเป็นบริษัทที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักหรือไม่เพื่อเพิ่มความมั่นใจ ถามเอาจากเพื่อน ๆ ที่เคยใช้บริการหรือผู้ที่อยู่ในวงการที่ดินดีที่สุด ที่สำคัญบริษัทนั้นควรมีข้อมูลในมือมากและมีคุณภาพ มีมาให้เลือกใหม่ ๆ ตลอดเวลา
ข้อดีของการซื้อขายรูปแบบนี้คือ ไม่ต้องเสียเวลาในการออกหาบ้าน แค่สนใจหลังไหนก็บอก ตัวแทนของบริษัทจะแนะนำและพาไปดู เมื่อปักใจว่า “ซื้อแน่” บริษัทก็เป็นตัวกลางเรื่องเอกสารและเรื่องการจ่ายเงินให้อีก แต่แน่นอนว่าคุณต้องมีค่าบริการต่าง ๆ เพิ่มขึ้นตามแต่ข้อกำหนดของแต่ละบริษัท
การชำระเงินผ่านนายหน้าทำได้หลายแบบ โดยทั่วไปมักให้วางเงินมัดจำก่อนสัก 10% ของราคาขายในครั้งแรกที่ทำสัญญาจะซื้อจะขาย ที่เหลือจะเป็นการชำระเงินกู้ผ่านทางธนาคาร แต่ไม่ต้องวุ่นวายใจเรื่องนี้อีกเพราะนายหน้าก็จะเป็นคนหาแหล่งเงินกู้ให้ (ตามเคย) แต่จะขอกู้ผ่านหรือไม่อยู่ที่คุณสมบัติของคุณซึ่งเป็นผู้กู้เอง
ข้อดีอีกข้อที่เห็นชัดเจนก็คือ บ้านในพอร์ตจะมีมากมายและจัดเป็นหมวดเป็นหมู่ แยกประเภท แยกราคา แยกทำเล คุณจึงสามารถพิจารณาเปรียบเทียบได้อย่างสะดวกสบาย ที่สำคัญบ้านที่เข้ามาอยู่ในกระบวนการขายแบบนี้มักจะมีคุณภาพดีเสมอเพราะต้องผ่านการตรวจสอบและตกแต่งสภาพแล้ว
การซื้อผ่านธนาคาร คุณจะได้บ้านราคาต่ำกว่าตลาดเล็กน้อย แต่คุณต้องไตร่ตรองสักนิด เนื่องจากบ้านในลักษณะนี้มักจะทรุดโทรมเพราะต้องผ่านขบวนการนานอย่างน้อย 1 ปี ค่าใช้จ่ายที่น้อยลงในเรื่องของราคาอาจจะมาเพิ่มเติมในการซ่อมแซมแทน เพราะฉะนั้นคุณต้องคำนวณค่าใช้จ่ายเพิ่มสัก 30 % ของราคาขายด้วย
จะเลือกบ้านในลักษณะนี้ต้องยึดคติ “ตาดีได้ ตาร้ายเสีย” แต่ถ้าจะให้ได้ราคาที่ต่ำลงจริง ๆ ควรเป็นบ้านที่ถูกจัดการโดยบริษัทจัดการสินทรัพย์ (AMC.) โดยข้อดีของการซื้อบ้านในรูปแบบนี้ก็คือธนาคารจะปล่อยสินเชื่อให้คุณง่ายขึ้นกว่ากรณีปรกติ
นอกจากนี้คุณยังสามารถซื้อบ้านมือสองจากการประมูลก็ได้ บ้านในรูปแบบนี้เป็นบ้านที่ถูกริดรอนสิทธิ์แล้ว ถ้าคุณประมูลได้ก็จะไม่มีปัญหาในการเข้าอยู่หรือการฟ้องขับไล่แต่อย่างใด โดยราคาบ้านจะถูก คุณสามารถกำหนดราคาได้ รู้กำลังในการผ่อนชำระของตัวเอง
การเริ่มต้นประมูลจะเริ่มที่ราคาต่ำกว่าตลาดประมาณ 30-50% เพื่อดึงดูดความสนใจ แต่ในที่สุดราคาก็จะไล่ขึ้นมาจนใกล้เคียงราคาตลาดอยู่ดี ถ้าคุณจะหาบ้านแบบนี้ คุณควรทำการบ้านก่อน ถ้าไม่อยากได้บ้านไม่คุ้มค่าการประมูลมา คุณต้องศึกษาสภาพและกำหนดราคาสูงสุดที่สามารถให้ได้ไว้ในใจก่อนที่จะเข้าสนามประมูล
จะบ้านใหม่หรือบ้านมือสอง จะซื้อหาด้วยรูปแบบใด สิ่งที่สำคัญที่สุดคงหนีไม่พ้นการดูแลรักษาบ้านให้น่าอยู่ตลอดเวลาและสิ่งที่ต้องดูแลไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากันก็คือสายใยรักอันอบอุ่นในครอบครัวนั่นเอง อย่าปล่อยให้ความรักในบ้านต้องกลายเป็นรักมือสองไป